Dawny Starogard : listopada 2017

sobota, 11 listopada 2017

11 listopada - akt Grzymisława II

Ja, Grzymisław, jeden spośród książąt Pomorza, z wielu ust od dawna słysząc o szpitalu Jerozolimskim to, co ustawicznie głoszą odwiedzający Grób Pański, jakie to przezeń dzieła miłosierdzia wobec biedaków i chorych są świadczone, jakie trudy dobroczyńców i jakie mnóstwo modłów, przeto dla odpuszczenia moich grzechów, które jak odczuwam srodze mnie dręczą, pragnąc mieć jakiś udział w czynieniu wspomnianego dzieła miłosierdzia – chcę uczynić siebie współtwórcą (tegoż dzieła) w miarę moich możliwości uzyskanych za pośrednictwem Opatrzności Bożej, dla uczczenia Boga i Grobu Świętego oraz Świętego Jana Chrzciciela, z własnego przypadającego mnie z dziada pradziada dziedzictwa wymienionemu szpitalowi Grobu Świętego i Świętego Jana Chrzciciela dałem mój gród, który zwie się Starigrod wraz wszystkimi ziemiami, lasami i wodami oraz powinnościami jemu przynależnymi, również dałem całą ziemię położoną pomiędzy drogą (traktem), która(y) prowadzi do Gdańska, a rzeką Wierzycą aż po granice (wsi) Camerou.

Dałem również tęże wieś Camerou, a także drugą wieś Reueninov aż po granice Pogódek, którą to już dawno temu byłem przekazałem, i to z wszystkimi lasami i polami i łąkami i jeziorami i rzeką zwaną Vethrica wraz z wszystkimi łowiskami bobrów i rybołówstwem.

Ponadto do tego dodaję również dwie opuszczone wsie Scedrou i Cernotino.

I aby bracia Szpitala nie lękając się przeszkód z mojej strony w omawianych wsiach mogli osadzać ludzi, daję również Świętemu Janowi to, co do mnie należy nad rzeką Wierzycą powyżej grodu o nazwie Vissoka aż do granic (Jaroszewów) Jarosou powyżej wraz z łowiskami bobrów i wszystkimi innymi pożytkami, jakie mogłyby znajdować się w łowiskach lub w rybołówstwie.

Aby więc uniknąć naruszenia przyznanego braciom (Zakonu Rycerskiego Św. Jana) pokoju oświadczam, że granica rzeki Vetrice, która należy do braci, znajduje się powyżej miejsca, w którym wpada do niej rzeczka Rudcouinica. Prócz tego również dla nagromadzenia większych zasług daję temu szpitalowi (Zakonowi) kościół w Lubiszewie poświęcony ku czci Świętej Trójcy wraz z wszystkimi urządzeniami (prebenda), które tam ustanowiłem, z dwoma kapelanami, którzy tamże służyć mają Panu Bogu, i z dziesięciną z dwóch wsi, mianowicie z Thescov i z Beale, którą temu kościołowi nadał biskup Stefan podczas jego konsekracji wraz z całą dziesięciną z moich pól uprawnych z całej prowincji jatluńskiej (Jatlunensis) i z całą dziesięciną z łowisk bobra na Wierzycy i Wiśle i z dziesięciną z wszystkich jesiotrów i łososi oraz innych ryb, a także z dziesięciną ze źrebaków, cieląt, jagniąt, prosiąt i gęsi oraz dziesięcinę z ikry śledziowej, a z cła co dziesiątą grzywnę denarów oraz dziesięcinę z karczmy.

To wszystko, co zostało wymienione i wyszczególnione (działo się) podczas konsekracji kościoła Świętej Marii w Świeciu w obecności wielu przybyłych i pod groźbą klątwy ze strony wspomnianego biskupa i przy zgaszonych świecach zostało pomienionemu Szpitalowi (Zakonowi) zatwierdzone. I aby to wszystko pozostało przy nim (Zakonie Joannitów) nieumniejszone i nienaruszone, przytwierdzeniem pieczęci tegoż biskupa oraz mojej rzecz umacniamy i godnie utwierdzamy.

Działo się to w roku wcielenia Pańskiego MCLXXXXVIII.

Świadkowie obecni: mistrz Konrad, archidiakoni Bertold i Walter, kapelani Wincenty, Egidiusz i Paweł, proboszczowie: Wilhelm z Lubiszewa, Wilhelm ze Świecia, Jan z Wyszogrodu, ksiądz Dirsek, Bartłomiej ze Szczecina, Mikołaj, Wincenty i Tomisław – synowie Dobrogosta oraz ich krewniak również Dobrogost, Vlost podczaszy biskupi oraz jego brat Strosław, Paweł, Tworzymir, wojski – Jan, Bożek, Bogusławiec i liczni inni duchowni oraz pozostali tak szlachetni jak i prości...

Tłumaczenia tekstu opracowanego i wydanego w j. Niemieckim w 1882 roku przez dr M. Perlbacha, oznaczonego nr 9, na j. Polski dokonał w Gdańsku 25 IX 1987 r. prof. dr hab. Edwin Rozenkranz.

Zdanie bardzo długie... Zwracam uwagę, że pomiędzy tekstem reprodukowanym poniżej, a tekstem niemieckim i polskim istnieją różnice np. Stargrod - Starigrod, albo słowo Crang.

No i brakuje tłumaczenia dla tekstu oznaczonego jako No.10.

Kopia aktu nadania księcia Grzymisława II dla zakonu Joannitów w 1198 roku. Transsumpcja z 18 października 1262 r.

Poniżej tekst drukowany z "Księgi dokumentów pomorskich" (Pommerellisches Urkundenbuch) Maksa Perlabacha z 1882 r.