Dyskusja o odbudowie - Zamek Królewski w Radomiu.
Rekonstrukcje i odbudowy
Dzisiaj troszkę dłuższy tekst, który szczególnie powinien
zainteresować członków Kolegium Odbudowy Zamku Królewskiego w
Radomiu, ale także wszystkich tych, którzy trochę bardziej
zainteresowani są problematyką odbudowy obiektów stanowiących
część polskiego kulturowego dziedzictwa. Podobnych bowiem
konfliktów pomiędzy społecznikami a modernistami i konserwatorami
jest więcej.
Na podstawie artykułów prasowych przypominamy historię próby odbudowy BRAMY KRAKOWSKIEJ w RADOMIU przez lokalnych społeczników, ‘’zasabotowaniu’’ pomysłu przez niektórych specjalistów, a na koniec zmarnowaniu nie tylko 400 000 złotych (przeznaczonych na konkurs), ale także dużego ludzkiego potencjału.
.......
Brama Krakowska jest jedną z trzech bram miejskich Radomia. Budynek został rozebrany w XIX wieku i istnieje obecnie jedynie we fragmentach w postaci fundamentów i jednej ze ścian do wysokości 12 metrów zachowanej w murach gmachu popijarskiego.
W murach zwieńczonego niegdyś attykami budynku umieszczona była zachowana do dziś gotycka figura Madonny z dzieciątkiem (przechowywana w kurii diecezjalnej).
KALENDARIUM.
---Rok 2000. Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Radomia rozpoczyna starania o odbudowę Bramy Krakowskiej. Projekt ma być utrzymany w duchu architektury tradycyjnej. Pomysł zyskuje poparcie miasta.
---Rok 2008. Zostają uporządkowane sprawy właścicielskie. Miasto przejmuje grunt pod Bramą.
---Sierpień, 2008. Remont resztek bramy i sąsiedniego budynku kolegium Pijarów. Przeprowadzane są badania archeologiczne mające poprzedzać główną inwestycję.
---Czerwiec, 2009. Pojawia się informacja o konkursie na koncepcję odbudowy Bramy Krakowskiej. Samą odbudowę przewiduję się na rok 2010. ‘’Przewidujemy postawienie tam budynku, który swoim wyglądem będzie nawiązywał do sąsiedniej zabudowy’’ - mówi Ryszarda Kitowska z biura prasowego urzędu miejskiego. ‘’Budynek może mieć maksymalnie trzy kondygnacje, będzie przeznaczony pod usługi.’’
---Luty 2010. Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Radomia organizuje wystawę, na której chce pokazać studenckie koncepcje odbudowy Bramy Krakowskiej. Projekty, które docierają okazują się opierać się na nowoczesnych materiałach w rodzaju szkło i beton.
---Marzec 2010. Rozpoczyna się dyskusja i pierwsze ideologiczne protesty : ‘’Sam pomysł budowy jest fatalny. Lepiej zostawić już wyeksponowane pozostałości murów miejskich niż tworzyć coś współczesnego, stylizowanego na stare. To będzie fałszerstwo’’ - uważa Prof. Jan Salm, kierownik zakładu Historii Architektury i Konserwacji Zabytków Politechniki Łódzkiej. Wtóruje mu docent Wojciech Eckert z Uniwersytetu Zielonogórskiego - specjalista od fortyfikacji, mówiąc o ‘’wątpliwych’’ i ‘’fałszywych’’ rekonstrukcjach.
‘’ Nic się nie stanie, jeśli zostanie wybrany odpowiedni projekt, zachowany w duchu epoki’’ odpowiada prof. Aleksander Olszewski, dziekan wydziału sztuki Politechniki Radomskiej ‘’.
‘’Odbudowana Brama Krakowska (wraz ze zwodzonym mostem) mogłaby stać się nową wizytówką miasta, magnesem przyciągającym turystów. Jej odbudowanie zdecydowanie zmieniłoby też charakter i oblicze tej części miasta kazimierzowskiego’’ – uważa Andrzej Leżoń, pracownik Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu.
Jednocześnie odpiera on zarzuty o chęć zmieniania historii miasta i zachęca do skorzystania z pomocy największego polskiego architekta drugiej połowy XX wieku, tworzącego projekty w dawnych stylach i znanego ze swoich prac na Zamku Królewskim w Warszawie Andrzeja Grzybowskiego (jeszcze o nim będzie – przyp.red.).
---Wrzesień 2010. Ogłoszenie konkursu architektonicznego: ‘’Przedmiotem konkursu jest opracowanie koncepcji architektonicznej rewitalizacji obszaru położonego w granicach Miasta Kazimierzowskiego, przy ulicy Krakowskiej i Wałowej, w której zakres wchodzą: budowa Bramy Krakowskiej z przedbramiem i mostem zwodzonym, rekonstrukcja fragmentu muru miejskiego, odtworzenie fragmentu fosy, budowa budynku usługowego z częścią hotelową, budowa ul. Krakowskiej’’.
Architektom pozostawia się swobodę w wyborze stylu architektonicznego.
W skład SĄDU KONKURSOWEGO wchodzi: TRZECH ARCHITEKTÓW, KONSERWATOR ZABYTKÓW i SZEFOWA WYDZIAŁU ARCHITEKTURY.
‘’Warunki konkursu zostały opracowane na podstawie wytycznych konserwatorskich’’ - mówi Ryszarda Kitowska z biura prasowego magistratu. ‘’Wydają się one absolutnie wystarczające. Opracowali je SPECJALIŚCI i również specjaliści będą oceniać prace’’.
---Marzec 2011. Jak można się było spodziewać jury wybiera minimalistyczny nowoczesny projekt pracowni architektury Opaliński z Krakowa. Projekt lokalnej firmy architektonicznej, która zaproponowała odbudowę w formach historycznych zajmuje drugie miejsce (projekt ten też był daleki od doskonałości, ale zdecydowanie lepiej wpisywał się w kontekst i oczekiwania mieszkańców – przyp. red.).
‘’ Zdaniem komisji projekt architektów z Krakowa jako jedyny prezentuje współczesny sposób restauracji zabytków, w sytuacji kiedy nie ma dokumentów przedstawiających oryginał. A tak właśnie jest z Bramą Krakowską. Nie wiadomo dokładnie jak wyglądała, bo nie zachowała się ikonografia. Autor zwycięskiej koncepcji otrzyma w nagrodę 15 tysięcy złotych i zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki na wykonanie’’.
---Kwiecień 2011. Atmosferę rozczarowania wynikami konkursu podsumowuje artykuł:
‘’Projekt z dysharmonią. Jak odbudować Bramę Krakowską?’’ Marka Kowalika, historyka sztuki, członka zarządu Społecznego Komitetu Ratowania Zabytków Radomia: ‘’W tej stosunkowo potężnej prostopadłościennej bryle, o dominującej białej fakturze kamienia, brak jest odtworzenia chociażby namiastki dawnego klimatu i tak niezbędnych tu odniesień historycznych typu gotycki łuk, przypora, stożkowy dach czy cegła (niekoniecznie wszystkich razem). W przypadku obiektu, o którym na podstawie badań wiadomo, że powstał w średniowieczu, kiedy obowiązującym stylem był gotyk, jest to kwestia fundamentalna. Należy więc jeszcze nieco popracować nad tym projektem’’.
‘’Szkoda, że nie doszło do publicznej prezentacji dwóch pozostałych prac konkursowych znanych radomskich architektów Mariusza Rodaka i Konrada Brejtkopa. Ich cechą charakterystyczną bowiem są te nawiązania, o których mówiliśmy, mniej lub bardziej widoczne, lecz wiarygodne, gdyż bardziej osadzone w historycznym kontekście radomskiego Miasta Kazimierzowskiego, choć i im można wytknąć pewne niedoskonałości’’.
---Kwiecień 2011. Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Radomia ‘’zaniepokojony’’ wynikami konkursu wnosi o konsultacje społeczne: ‘’ Wybrany projekt w żadnym szczególe nie przypomina bramy średniowiecznej; nie będzie świadectwem bogatej historii Nowego Radomia - miasta kazimierzowskiego; nie będzie pomocą naukową do lekcji o dziedzictwie kulturowym Radomia; nie będzie powodem dumy Radomian z posiadania najwyższej klasy średniowiecznego zabytku (mowa o architekturze, problemem środowisk tradycjonalistycznych jest brak zrozumienia definicji słów, których używają co pozostawia ich często bezbronnych w dyskusji ze ‘’specjalistami’’ – przyp. red.), a jedynie w przyszłości będzie wprowadzać w błąd zwiedzających zabytki miasta kazimierzowskiego’’.
‘’ Uważamy, że XIV-wieczna Brama Krakowska - świadectwo historii Nowego Radomia, a także jako bardzo istotna część obronna zabytkowego układu urbanistyczno-architektonicznego miasta kazimierzowskiego powinna swym wyglądem nawiązywać do historii i architektury tego typu budowli z XIV w. oraz formy bramy, a jako ważne przedsięwzięcie dla mieszkańców, oraz przyszłych pokoleń Radomian wymaga społecznej konsultacji’’.
---Maj 2011. Uczestnicy zorganizowanej przez UM po otrzymaniu listu protestacyjnego od części mieszkańców Radomia Konferencji na temat Zamku Królewskiego i murów miejskich Radomia, która odbywa się w magistracie wzywają do unieważnienia konkursu:
‘’Czy nie można unieważnić konkursu na koncepcję Bramy Krakowskiej? Niech społeczeństwo zdecyduje‘’, ''Mnie się ten projekt nie podoba. Nie chcę przechodzić obok czegoś takiego. I nie jestem na tej sali jedyna, która tak uważa’’ grzmią na spotkaniu uczestnicy spotkania - mieszkańcy miasta.
‘’Kiedy spaceruję po Mieście Kazimierzowskim, to chce mi się płakać. Patrzę i zastanawiam się, czy to Miasto Kazimierzowskie czy osiedle kazimierzowskie, z tymi maleńkimi domkami... A projekt Bramy Krakowskiej nie ma w sobie nic ze średniowiecza! I tak uważa większość Radomian. Gdyby brama zadowalała społeczeństwo, to kupowałoby cegiełki na jej odbudowę. Czy tej decyzji nie należałoby cofnąć? Niech społeczeństwo zdecyduje‘’– przekonuje inny Radomianin.
‘’Działania na terenie Miasta Kazimierzowskiego nie wynikają ze spójnej koncepcji – stwierdza Piotr Rogólski z Muzeum im. Jacka Malczewskiego: ‘’Nie wiadomo, do czego ta brama nawiązuje. Jeśli do średniowiecza, to na pewno nie do Radomia’’. I jego zdaniem projekt nie spełnia oczekiwań mieszkańców''.
Zwycięskiego projektu broni natomiast konserwator zabytków Marek Figiel: ‘’Chcieliśmy uniknąć zacierania granicy między tym, co autentyczne, stare a tym, co nowe i ten projekt to gwarantuje’’.
Ze strony środowiska architektów pojawiają się również głosy, że to nie społeczeństwo powinno decydować o tym jakiego rodzaju architektura powstaje.
Dyskusję kończy Anna Kwiecień , zastępczyni prezydent: ‘’Nie wiem, jakie są możliwości unieważnienia konkursu, ale ja oczywiście przekaże wszystkie uwagi prezydentowi, możecie być państwo pewni’’.
---Wrzesień 2011. Podczas sesji radni decydują o zmianach w budżecie Radomia. Jedną z nich jest przesunięcie 349 tys. zł z zadania „odtworzenie Bramy Krakowskiej wraz z realizacją budynku usługowego” na rozbudowę cmentarza na Firleju.
---Listopad 2016. Pracę rozpoczyna Kolegium Odbudowy Zamku Królewskiego w Radomiu.
.......
‘’A ja dalej nie wiem, po ch.. Wam ta brama...’’ zadał retoryczne pytanie na jednym z forów pewien miejski konserwator zabytków.
Naszym zdaniem zabytki, te ‘’prawdziwe’’, to nie wszystko. Ludzie tak jak mówi wielki współczesny filozof Roger Scruton potrzebują też odrobiny piękna. Coś z czym mogą się utożsamić, z czego mogą być dumni, coś co przyciąga a jednocześnie pozytywnie wpływa na okolicę. Może to być piękna architektura, może to być historia przez nią ukazana a jak wiadomo Radomowi choć pełnemu zabytków brakuje symboli, miejsc które by łączyły - nie jest to niestety ‘’Florencja północy’’.
Na jednym z forów dyskusyjnych tak podsumował całą dyskusję anonimowy użytkownik:
‘’ Pierwotnym celem postawienia rekonstrukcji bramy była próba przybliżenia hipotetycznego wyglądu tej części fortyfikacji mieszkańcom oraz zabezpieczenia rozpadających się jej reliktów i podtrzymanie historycznego charakteru miejsca. Niestety, kiedy za temat zabrało się już miasto - powstała koncepcja ekonomicznego wykorzystania miejsc’’.
‘’Stosunek posiadanej dzisiaj wiedzy o obwarowaniach w Radomiu do prezentowanej wyżej wizji przemawia na niekorzyść projektu i niweczy cele, jakim takie inwestycje winny służyć. Niestety mentalność dzisiejszych architektów jest przerażająca. Wszędzie gdzie w ostatnich latach próbuje się coś rekonstruować oparte na historycznych ruinach, pierwszym projektem jest nowoczesny w swej formie budynek. Najgorsze, że konserwator zapewne zgodzi się na ten wariant. Ale co można było zrobić skoro przeciw była tylko koncepcja kopii bramy Opatowskiej z Sandomierza lub Krakowskiej z Szydłowca zrobiona przez zapaleńców, których wiedza opiera się na kilku zaledwie książkach z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego wieku?’’.
Na koniec przywołał on też słowa J.U. Niemczewicza. Przypominamy je i my:
"Zaprawdę, zbyt mało mamy poszanowania dla przeszłości... Niszczą się wszystkie dawności naszej pamiątki i wkrótce starożytna Polska stanie się nową. Przecież dobrze by było pamiętać, że nie jesteśmy ludem od wczoraj, że nie latami, lecz wiekami istnienie nasze liczymy..."
Na podstawie artykułów prasowych przypominamy historię próby odbudowy BRAMY KRAKOWSKIEJ w RADOMIU przez lokalnych społeczników, ‘’zasabotowaniu’’ pomysłu przez niektórych specjalistów, a na koniec zmarnowaniu nie tylko 400 000 złotych (przeznaczonych na konkurs), ale także dużego ludzkiego potencjału.
.......
Brama Krakowska jest jedną z trzech bram miejskich Radomia. Budynek został rozebrany w XIX wieku i istnieje obecnie jedynie we fragmentach w postaci fundamentów i jednej ze ścian do wysokości 12 metrów zachowanej w murach gmachu popijarskiego.
W murach zwieńczonego niegdyś attykami budynku umieszczona była zachowana do dziś gotycka figura Madonny z dzieciątkiem (przechowywana w kurii diecezjalnej).
KALENDARIUM.
---Rok 2000. Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Radomia rozpoczyna starania o odbudowę Bramy Krakowskiej. Projekt ma być utrzymany w duchu architektury tradycyjnej. Pomysł zyskuje poparcie miasta.
---Rok 2008. Zostają uporządkowane sprawy właścicielskie. Miasto przejmuje grunt pod Bramą.
---Sierpień, 2008. Remont resztek bramy i sąsiedniego budynku kolegium Pijarów. Przeprowadzane są badania archeologiczne mające poprzedzać główną inwestycję.
---Czerwiec, 2009. Pojawia się informacja o konkursie na koncepcję odbudowy Bramy Krakowskiej. Samą odbudowę przewiduję się na rok 2010. ‘’Przewidujemy postawienie tam budynku, który swoim wyglądem będzie nawiązywał do sąsiedniej zabudowy’’ - mówi Ryszarda Kitowska z biura prasowego urzędu miejskiego. ‘’Budynek może mieć maksymalnie trzy kondygnacje, będzie przeznaczony pod usługi.’’
---Luty 2010. Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Radomia organizuje wystawę, na której chce pokazać studenckie koncepcje odbudowy Bramy Krakowskiej. Projekty, które docierają okazują się opierać się na nowoczesnych materiałach w rodzaju szkło i beton.
---Marzec 2010. Rozpoczyna się dyskusja i pierwsze ideologiczne protesty : ‘’Sam pomysł budowy jest fatalny. Lepiej zostawić już wyeksponowane pozostałości murów miejskich niż tworzyć coś współczesnego, stylizowanego na stare. To będzie fałszerstwo’’ - uważa Prof. Jan Salm, kierownik zakładu Historii Architektury i Konserwacji Zabytków Politechniki Łódzkiej. Wtóruje mu docent Wojciech Eckert z Uniwersytetu Zielonogórskiego - specjalista od fortyfikacji, mówiąc o ‘’wątpliwych’’ i ‘’fałszywych’’ rekonstrukcjach.
‘’ Nic się nie stanie, jeśli zostanie wybrany odpowiedni projekt, zachowany w duchu epoki’’ odpowiada prof. Aleksander Olszewski, dziekan wydziału sztuki Politechniki Radomskiej ‘’.
‘’Odbudowana Brama Krakowska (wraz ze zwodzonym mostem) mogłaby stać się nową wizytówką miasta, magnesem przyciągającym turystów. Jej odbudowanie zdecydowanie zmieniłoby też charakter i oblicze tej części miasta kazimierzowskiego’’ – uważa Andrzej Leżoń, pracownik Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu.
Jednocześnie odpiera on zarzuty o chęć zmieniania historii miasta i zachęca do skorzystania z pomocy największego polskiego architekta drugiej połowy XX wieku, tworzącego projekty w dawnych stylach i znanego ze swoich prac na Zamku Królewskim w Warszawie Andrzeja Grzybowskiego (jeszcze o nim będzie – przyp.red.).
---Wrzesień 2010. Ogłoszenie konkursu architektonicznego: ‘’Przedmiotem konkursu jest opracowanie koncepcji architektonicznej rewitalizacji obszaru położonego w granicach Miasta Kazimierzowskiego, przy ulicy Krakowskiej i Wałowej, w której zakres wchodzą: budowa Bramy Krakowskiej z przedbramiem i mostem zwodzonym, rekonstrukcja fragmentu muru miejskiego, odtworzenie fragmentu fosy, budowa budynku usługowego z częścią hotelową, budowa ul. Krakowskiej’’.
Architektom pozostawia się swobodę w wyborze stylu architektonicznego.
W skład SĄDU KONKURSOWEGO wchodzi: TRZECH ARCHITEKTÓW, KONSERWATOR ZABYTKÓW i SZEFOWA WYDZIAŁU ARCHITEKTURY.
‘’Warunki konkursu zostały opracowane na podstawie wytycznych konserwatorskich’’ - mówi Ryszarda Kitowska z biura prasowego magistratu. ‘’Wydają się one absolutnie wystarczające. Opracowali je SPECJALIŚCI i również specjaliści będą oceniać prace’’.
---Marzec 2011. Jak można się było spodziewać jury wybiera minimalistyczny nowoczesny projekt pracowni architektury Opaliński z Krakowa. Projekt lokalnej firmy architektonicznej, która zaproponowała odbudowę w formach historycznych zajmuje drugie miejsce (projekt ten też był daleki od doskonałości, ale zdecydowanie lepiej wpisywał się w kontekst i oczekiwania mieszkańców – przyp. red.).
‘’ Zdaniem komisji projekt architektów z Krakowa jako jedyny prezentuje współczesny sposób restauracji zabytków, w sytuacji kiedy nie ma dokumentów przedstawiających oryginał. A tak właśnie jest z Bramą Krakowską. Nie wiadomo dokładnie jak wyglądała, bo nie zachowała się ikonografia. Autor zwycięskiej koncepcji otrzyma w nagrodę 15 tysięcy złotych i zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki na wykonanie’’.
---Kwiecień 2011. Atmosferę rozczarowania wynikami konkursu podsumowuje artykuł:
‘’Projekt z dysharmonią. Jak odbudować Bramę Krakowską?’’ Marka Kowalika, historyka sztuki, członka zarządu Społecznego Komitetu Ratowania Zabytków Radomia: ‘’W tej stosunkowo potężnej prostopadłościennej bryle, o dominującej białej fakturze kamienia, brak jest odtworzenia chociażby namiastki dawnego klimatu i tak niezbędnych tu odniesień historycznych typu gotycki łuk, przypora, stożkowy dach czy cegła (niekoniecznie wszystkich razem). W przypadku obiektu, o którym na podstawie badań wiadomo, że powstał w średniowieczu, kiedy obowiązującym stylem był gotyk, jest to kwestia fundamentalna. Należy więc jeszcze nieco popracować nad tym projektem’’.
‘’Szkoda, że nie doszło do publicznej prezentacji dwóch pozostałych prac konkursowych znanych radomskich architektów Mariusza Rodaka i Konrada Brejtkopa. Ich cechą charakterystyczną bowiem są te nawiązania, o których mówiliśmy, mniej lub bardziej widoczne, lecz wiarygodne, gdyż bardziej osadzone w historycznym kontekście radomskiego Miasta Kazimierzowskiego, choć i im można wytknąć pewne niedoskonałości’’.
---Kwiecień 2011. Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Radomia ‘’zaniepokojony’’ wynikami konkursu wnosi o konsultacje społeczne: ‘’ Wybrany projekt w żadnym szczególe nie przypomina bramy średniowiecznej; nie będzie świadectwem bogatej historii Nowego Radomia - miasta kazimierzowskiego; nie będzie pomocą naukową do lekcji o dziedzictwie kulturowym Radomia; nie będzie powodem dumy Radomian z posiadania najwyższej klasy średniowiecznego zabytku (mowa o architekturze, problemem środowisk tradycjonalistycznych jest brak zrozumienia definicji słów, których używają co pozostawia ich często bezbronnych w dyskusji ze ‘’specjalistami’’ – przyp. red.), a jedynie w przyszłości będzie wprowadzać w błąd zwiedzających zabytki miasta kazimierzowskiego’’.
‘’ Uważamy, że XIV-wieczna Brama Krakowska - świadectwo historii Nowego Radomia, a także jako bardzo istotna część obronna zabytkowego układu urbanistyczno-architektonicznego miasta kazimierzowskiego powinna swym wyglądem nawiązywać do historii i architektury tego typu budowli z XIV w. oraz formy bramy, a jako ważne przedsięwzięcie dla mieszkańców, oraz przyszłych pokoleń Radomian wymaga społecznej konsultacji’’.
---Maj 2011. Uczestnicy zorganizowanej przez UM po otrzymaniu listu protestacyjnego od części mieszkańców Radomia Konferencji na temat Zamku Królewskiego i murów miejskich Radomia, która odbywa się w magistracie wzywają do unieważnienia konkursu:
‘’Czy nie można unieważnić konkursu na koncepcję Bramy Krakowskiej? Niech społeczeństwo zdecyduje‘’, ''Mnie się ten projekt nie podoba. Nie chcę przechodzić obok czegoś takiego. I nie jestem na tej sali jedyna, która tak uważa’’ grzmią na spotkaniu uczestnicy spotkania - mieszkańcy miasta.
‘’Kiedy spaceruję po Mieście Kazimierzowskim, to chce mi się płakać. Patrzę i zastanawiam się, czy to Miasto Kazimierzowskie czy osiedle kazimierzowskie, z tymi maleńkimi domkami... A projekt Bramy Krakowskiej nie ma w sobie nic ze średniowiecza! I tak uważa większość Radomian. Gdyby brama zadowalała społeczeństwo, to kupowałoby cegiełki na jej odbudowę. Czy tej decyzji nie należałoby cofnąć? Niech społeczeństwo zdecyduje‘’– przekonuje inny Radomianin.
‘’Działania na terenie Miasta Kazimierzowskiego nie wynikają ze spójnej koncepcji – stwierdza Piotr Rogólski z Muzeum im. Jacka Malczewskiego: ‘’Nie wiadomo, do czego ta brama nawiązuje. Jeśli do średniowiecza, to na pewno nie do Radomia’’. I jego zdaniem projekt nie spełnia oczekiwań mieszkańców''.
Zwycięskiego projektu broni natomiast konserwator zabytków Marek Figiel: ‘’Chcieliśmy uniknąć zacierania granicy między tym, co autentyczne, stare a tym, co nowe i ten projekt to gwarantuje’’.
Ze strony środowiska architektów pojawiają się również głosy, że to nie społeczeństwo powinno decydować o tym jakiego rodzaju architektura powstaje.
Dyskusję kończy Anna Kwiecień , zastępczyni prezydent: ‘’Nie wiem, jakie są możliwości unieważnienia konkursu, ale ja oczywiście przekaże wszystkie uwagi prezydentowi, możecie być państwo pewni’’.
---Wrzesień 2011. Podczas sesji radni decydują o zmianach w budżecie Radomia. Jedną z nich jest przesunięcie 349 tys. zł z zadania „odtworzenie Bramy Krakowskiej wraz z realizacją budynku usługowego” na rozbudowę cmentarza na Firleju.
---Listopad 2016. Pracę rozpoczyna Kolegium Odbudowy Zamku Królewskiego w Radomiu.
.......
‘’A ja dalej nie wiem, po ch.. Wam ta brama...’’ zadał retoryczne pytanie na jednym z forów pewien miejski konserwator zabytków.
Naszym zdaniem zabytki, te ‘’prawdziwe’’, to nie wszystko. Ludzie tak jak mówi wielki współczesny filozof Roger Scruton potrzebują też odrobiny piękna. Coś z czym mogą się utożsamić, z czego mogą być dumni, coś co przyciąga a jednocześnie pozytywnie wpływa na okolicę. Może to być piękna architektura, może to być historia przez nią ukazana a jak wiadomo Radomowi choć pełnemu zabytków brakuje symboli, miejsc które by łączyły - nie jest to niestety ‘’Florencja północy’’.
Na jednym z forów dyskusyjnych tak podsumował całą dyskusję anonimowy użytkownik:
‘’ Pierwotnym celem postawienia rekonstrukcji bramy była próba przybliżenia hipotetycznego wyglądu tej części fortyfikacji mieszkańcom oraz zabezpieczenia rozpadających się jej reliktów i podtrzymanie historycznego charakteru miejsca. Niestety, kiedy za temat zabrało się już miasto - powstała koncepcja ekonomicznego wykorzystania miejsc’’.
‘’Stosunek posiadanej dzisiaj wiedzy o obwarowaniach w Radomiu do prezentowanej wyżej wizji przemawia na niekorzyść projektu i niweczy cele, jakim takie inwestycje winny służyć. Niestety mentalność dzisiejszych architektów jest przerażająca. Wszędzie gdzie w ostatnich latach próbuje się coś rekonstruować oparte na historycznych ruinach, pierwszym projektem jest nowoczesny w swej formie budynek. Najgorsze, że konserwator zapewne zgodzi się na ten wariant. Ale co można było zrobić skoro przeciw była tylko koncepcja kopii bramy Opatowskiej z Sandomierza lub Krakowskiej z Szydłowca zrobiona przez zapaleńców, których wiedza opiera się na kilku zaledwie książkach z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych ubiegłego wieku?’’.
Na koniec przywołał on też słowa J.U. Niemczewicza. Przypominamy je i my:
"Zaprawdę, zbyt mało mamy poszanowania dla przeszłości... Niszczą się wszystkie dawności naszej pamiątki i wkrótce starożytna Polska stanie się nową. Przecież dobrze by było pamiętać, że nie jesteśmy ludem od wczoraj, że nie latami, lecz wiekami istnienie nasze liczymy..."
Komentarze
Adam
Zieliński Problematyka i wątpliwości dotyczące odbudowy
gotyckich budowli z dużym udziałem niewiadomych i kreacji
przesłania problem inny: rekonstrukcji budynków o znanym wyglądzie
i pomiarowej dokumentacji. Poza tym Radom ma fatalną architekturę
uzupełniającą na obszarze Śródmieścia, jak i Miasta
Kazimierzowskiego. Wyburzenia przy Wałowej i okolicach owocują
fatalną architekturą w najbardziej badziewnym guście pomo. Nawet
te bardziej oczekiwane plomby o próbie historyzmu (o co w Radomiu
można się ocierać bez zgrzytu i pretensji jak nie o formy
klasycyzujące i empirowe z I poł XIX wieku?), są nieudolne, mają
fatalny efekt napompowania kubatury (przeskalowane lukarny). Tak,
Radom potrzebuje przede wszystkim spójnej polityki estetycznej
uzupełniającej i dopełniającej Śródmieście.
Jonatan
Białożyt To o czym mówisz to problem całej Polski. Na
stanowiska konserwatorów którzy powinni być przede wszystkim
architektami, artystami i rzemieślnikami - siedzą tam prawdziwi
degeneraci którzy mają specjalny nakaz niszczenia co piękne.
Adam
Zieliński No jasne! A to Polska właśnie!
:-P
My wszyscy niedolepieni, cały naród, któremu zdarzyło się wdepnąć w modernizm niezasłużenie, bo ani przesytu pierzei, ani nadmiaru poczucia historycznego otoczenia w sensie czysto materialnym, co może jest przyczyną pamięci opartej o emocjonalny ton (duchy, duchy). Piszę to jako przeciwnik tradycyjnego patriotyzmu i pospolitej umysłowości polskiej obojętnej i na piękno i na przeszłość, ganiającej za nowymi cudami, modą. Ani lewica, ani prawica tego nie łapie, jedna skupia się na zbyt powierzchownej postępowości, a druga zbyt powierzchownym konserwatyzmie.
:-PMy wszyscy niedolepieni, cały naród, któremu zdarzyło się wdepnąć w modernizm niezasłużenie, bo ani przesytu pierzei, ani nadmiaru poczucia historycznego otoczenia w sensie czysto materialnym, co może jest przyczyną pamięci opartej o emocjonalny ton (duchy, duchy). Piszę to jako przeciwnik tradycyjnego patriotyzmu i pospolitej umysłowości polskiej obojętnej i na piękno i na przeszłość, ganiającej za nowymi cudami, modą. Ani lewica, ani prawica tego nie łapie, jedna skupia się na zbyt powierzchownej postępowości, a druga zbyt powierzchownym konserwatyzmie.
Adam
Zieliński Z zasady stawiam na "rzemiosło artystyczne"
i "sztukę użytkową" przeciwko terrorystów "czystego"
artyzmu. Do diabła z artystami!
Włochów uważam za ludzi z wyczuciem pozbawionym kompleksów dla których to co było 400 lat jest nadal wartościowe. Nie mają terroru "nowości". Świetnie potrafią łączyć stare z nowym bez fumów. Nie dziwię się że Mitoraj był tam wielbiony.
Włochów uważam za ludzi z wyczuciem pozbawionym kompleksów dla których to co było 400 lat jest nadal wartościowe. Nie mają terroru "nowości". Świetnie potrafią łączyć stare z nowym bez fumów. Nie dziwię się że Mitoraj był tam wielbiony.
Jonatan
Białożyt Dobrze że zauważyłeś - architektura jest ściśle
powiązana z światopoglądem - ideą. Piękno jest tylko jedno. Na
takich stanowiskach powinni być ludzie powiązani z rzemiosłem
artystycznym.
Jonatan
Białożyt Wzorem jest Jan Zachwatowicz.
Jonatan
Białożyt Mitoraj był szanowany we Włoszech ze względu na to
że jego dzieła były połączeniem tradycyjnego realizmu z
nowoczesnością - po prostu wyglądały jego rzeźby jak antyczne
uszkodzone figury.
Jonatan
Białożyt Jakie wstrętne bydło obsiadło stanowiska
konserwatorów zabytków w tym kraju. Teraz wiem dlaczego tak jest
źle. Taka ściera bez poczucia piękna która nienawidzi dawnych
historycznych stylów jest w tym kraju konserwatorem zabytków -
kuriozum totalne. Tacy konserwatorzy jak Jan Zachwatowicz dawno
przestali być na takich stanowiskach.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz