"Kociewie" nr 1 - 1939 r.

 

Dodatek regionalny...   numer pierwszy ze stycznia 1939 roku.

Kiedy mowa jest o parafii lubieńskiej - Lubienie, Zajączkowo, Montawy, Targasze - chodzi o wsie pod Grudziądzem: Wielki Lubień, Wielkie Zajączkowo, Mątawy i Dragacz

Wielki Lubień - w okresie staropolskim wsie Wielki i Mały Lubień, w latach powojennych połączono w jedno sołectwo Wielki Lubień; zachowały tradycyjny charakter osiedla rolniczego z niemal nienaruszonym historycznym układem przestrzennym ukształtowanym jeszcze przez olędrów.

Parafia wzmiankowana w 1398 roku. Obecny kościół zbudowany został około 1680 roku bez wyraźnych cech stylowych, orientowany, z cegły, otynkowany. Posiada jedną nawę z kruchtą, wystrój wnętrza – barokowy.

Na terenie wsi zachowało się wiele ciekawych obiektów związanych z przeszłością Małego i Wielkiego Lubienia. 

Najstarszym z nich jest kościół parafialny pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła. Wybudowano go z cegły i kamienia polnego około 1680 roku na miejscu zajmowanym wcześniej przez świątynię funkcjonującą tu do czasów reformacji. Powiększony o prezbiterium i część nawy w połowie XIX wieku, zachował do dzisiaj trzy barokowe ołtarze. 

Ciekawostką jest umieszczona wewnątrz kościoła tabliczka wskazująca poziom wody odnotowany w czasie wielkiej powodzi z 1855 roku. Na przykościelnym cmentarzu znajduje się grób nieznanych żołnierzy polskich poległych w okolicy w pierwszych dniach września 1939 roku. W pobliżu świątyni rośnie pomnik przyrody – potężny kilkusetletni dąb szypułkowy o obwodzie ponad pięciu metrów.

Kloss Elisabeth - "Das Grundbuch der Stadt Dirschau" 1929 r.

Skansen we Wdzydzach - chałupa robotnicza z Klonówki. 

Wybudowana dla robotników folwarcznych w latach 30-tych XIX w. Wymurowana z bloczków glinianych, z podcieniem pełnoszczytowym.

Nr 1- 6, 1938 r.:

https://dawnystarogard.blogspot.com/2016/11/kociewie-nr-1-1938-r.html

https://dawnystarogard.blogspot.com/2020/12/kociewie-nr-2-1938-r.html

https://dawnystarogard.blogspot.com/2020/12/kociewie-nr-3-1938-r.html

https://dawnystarogard.blogspot.com/2023/01/kociewie-nr-4-1938-r.html

https://dawnystarogard.blogspot.com/2023/02/kociewie-nr-5-1938-r.html

https://dawnystarogard.blogspot.com/2023/03/kociewie-nr-6-1938-r.html

https://pbc.gda.pl/dlibra/publication/365/edition/1007?language=pl

https://de.wikipedia.org/wiki/Dragacz_(Świecie)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielki_Lubień

https://dragacz.pl/cms/27123/wielki_lubien

https://fotopolska.eu/131852,foto.html

60% kol 85% bl ; szer. 800